Với nhận thức như trên, chiều ngày 05/4/2024, hội thảo “Các phương pháp và chương trình tăng cường chăm sóc sức khỏe tâm thần cho nhân viên y tế” đã được Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh tổ chức tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM, đồng thời phát sóng trực tuyến trên các nền tảng số để các đầu cầu đơn vị cơ sở y tế đều cùng tham gia. Đây là hội thảo thứ 2 về chuyên đề chăm sóc và nâng cao sức khỏe tâm thần cho nhân viên y tế được tổ chức bởi Sở Y tế TP. Hồ Chí Minh với sự tài trợ của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ USAID (thông qua dự án hoàn thành mục tiêu và Duy trì Kiểm soát dịch bệnh (EpiC) Việt Nam).
Nhân viên y tế là đội ngũ nòng cốt thực hiện chăm sóc sức khỏe cho người dân. Tuy nhiên, do đặc thù nghề nghiệp, cùng với kỳ vọng cao của người bệnh và thân nhân người bệnh vào các “thiên thần áo trắng”, nhân viên y tế thường xuyên bị áp lực rất lớn trong công tác, dẫn đến tình trạng quá tải, kiệt quệ về thể chất và tinh thần (hội chứng burnout) và các vấn đề về sức khỏe tâm thần khác như lo âu, trầm cảm, một số trường hợp bỏ việc, thậm chí có trường hợp tự sát. Việc phát hiện, dự phòng sớm và điều trị phù hợp các vấn đề sức khỏe tâm thần sẽ giúp nhân viên y tế kiểm soát căng thẳng tốt hơn, đạt cân bằng cảm xúc, hạn chế đến mức thấp nhất các vấn đề sức khỏe tâm thần.
Từ năm 2023, Sở Y tế đã xây dựng kế hoạch 385/KH-SYT ngày 18/01/2023 về chăm sóc sức khoẻ tâm thần cho nhân viên y tế. Kế hoạch bao gồm các hoạt động như: tổ chức các chương trình huấn luyện kỹ năng về tự chăm sóc bản thân về sức khỏe tinh thần, các lớp thiền tâm lý trị liệu; Hình thành mạng lưới các chuyên gia về tâm lý, giáo dục, bác sỹ điều trị rối loạn sức khỏe tâm thần là nơi NVYT có thể đến để nhận tư vấn điều trị; Thiết lập phòng thư giãn tại bệnh viện nhằm cung cấp không gian cho cán bộ nhân viên y tế giải tỏa căng thẳng, ưu tiên sức khỏe tinh thần của mình; Giới thiệu cho NVYT biết về hệ thống kênh tổng đài và đường dây nóng “Cấp cứu trầm cảm” của ngành y tế TP; Hình thành mạng lưới chăm sóc sức khỏe tâm thần cho NVYT, trong đó mỗi bệnh viện sẽ có 1 - 2 nhân viên phụ trách (từ phòng công tác xã hội hoặc phòng điều dưỡng); Thực hiện nghiên cứu: “Phát triển bản đồ dịch vụ hỗ trợ sức khoẻ tâm thần và tâm lý xã hội trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh” và “ Khảo sát về hiểu biết, thái độ và thực trạng sử dụng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần và tâm lý xã hội của nhân viên y tế trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh.
Trong tháng 4 năm 2024, SYT sẽ ban hành tài liệu hướng dẫn về sức khỏe tâm thần dành cho NVYT, cách tự phát hiện vấn đề, khắc phục (tự điều trị cho bản thân), cung cấp các địa chỉ để được tham vấn về tình trạng sức khỏe tâm thần. Đồng thời tiếp tục tổ chức các lớp đào tạo dành cho các nhà lãnh đạo, quản lý y tế nhằm trang bị kiến thức và kỹ năng chăm sóc sức khỏe tâm thần cho nhân viên. Các lớp đào tạo dành cho nhân viên phụ trách của mạng lưới chăm sóc sức khỏe tâm thần cho nhân viên y tế được tổ chức vào tháng 5 - 6 để mạng lưới chính thức đi vào hoạt động.
Để có thể hạn chế thấp nhất hội chứng kiệt sức về tâm thần và thể chất (burnout) và các vấn đề tâm thần khác của nhân viên y tế, cần có nhiều giải pháp được triển khai đồng bộ, bao gồm hoạt động chăm sóc sức khỏe tâm thần, bổ sung nhân lực sắp xếp bố trí công tác phù hợp, chuyển đổi số và cải cách hành chính, xây dựng văn hóa và mô trường thân thiện, bổ sung các chính sách phúc lợi xã hội… Đây sẽ là những nội dung chính của “Khuyến cáo tăng cường chăm sóc sức khỏe tâm thần”, một trong các khuyến cáo mới được bổ sung vào Bộ Khuyến cáo chất lượng cập nhật năm 2024 của Hội đồng chất lượng ngành Y tế thành phố.
Chương trình hội thảo “Các phương pháp và chương trình tăng cường chăm sóc sức khỏe tâm thần cho nhân viên y tế” ngày 05/4/2024 có thể xem lại tại đường link sau: https://www.youtube.com/live/XngJevHahlk?si=qhEOqYo20Xya4n7P
SỞ Y TẾ TP.HCM